blog
‘silence’ – tastbare stilte
door Bert Nap
Het is 2 februari, acht uur in de ochtend. De binnenstad van Amsterdam is nog aan het ontwaken. Voor de deur van de Oude Kerk vormt zich echter al een rij early risers. Hier op de Wallen? Om acht uur s’ morgens? Bij een kerk?
In de frisse ochtend komen ze op de fiets aanrijden: vrienden die hier hebben afgesproken. Het ‘goeiemorgen!’ klinkt alom over het plein. Iedere eerste vrijdag van de maand vormen zij samen de rij voor de deuren op het Oudekerksplein. Ze komen voor het concertmoment: ‘Silence’. Hoewel de kerkruimte enorm is, is er slechts beperkt plek voor 250 vroege bezoekers. In de wintermaanden is de kerk bij het betreden donker.
Vandaag, tijdens de inmiddels 49ste editie van de serie, brengt de Franse geluidskunstenaar Jessica Ekomane haar immersieve klanken op het scheidsvlak tussen klank en muziek ten gehore.
Misschien is ‘horen’ niet de juiste omschrijving. Het werk van Ekomane is een meeslepende geluidsbeleving. En een ruimtebeleving tegelijk: geen stoelen in een rijtje om netjes te gaan zitten luisteren.
Geen nieuwlichterij trouwens: ook de zeventiende eeuw kende hier in de Oude Kerk ‘wandelconcerten’ als Jan Pieterzoon Sweelinck het orgel bespeelde.
Ook nu beweegt het publiek zich met de klanken mee. Staand in de ruimte, leunend tegen een pilaar, zittend of liggend op de grond, in een kerkbank, soms meegevoerd tot lichte trancepasjes.
Langzaam kruipt het daglicht de kerk binnen terwijl het geluid in de majestueuze ruimte van de kerk door surroundsound en quadrofonie tussen de aanwezigen door stroomt. Door de aanwezigen heen stroomt. Klank, mens en ruimte versmelten.
‘Psychoakoestiek’ noemt Ekomane het. Ze buigt zich als een transcendente DJ over haar laptop. Haar intrigerende tonen wisselen nu eens af met een schijnbaar cybergevecht en dan weer met ritmisch ijl tikkende druppels op het hemelgewelf.
Als het daglicht doorbreekt sterven de laatste tonen weg. Buiten kondigt de Beursklok monotoon het begin van de dag aan. De geluiden van de stad doen zich gelden: een zacht gesprek, voetstappen die de kerk verlaten, een vegende bezem op het plein.
De stad komt op gang. Een maand lang zullen er afspraken tussen vrienden worden gemaakt om samen de volgende editie, tijdens het ontluikende voorjaar, te beleven.
Gemist? Kruis dan de volgende eerste vrijdag van de maand in je agenda aan. Informatie: oudekerk.nl.
Blog van de OudeKerkgemeente: korte, persoonlijk getinte stukken over dingen buiten of binnen de gemeente die belangrijk zijn of opvallen, geschreven op eigen verantwoordelijkheid.
Stuur reacties of inzendingen naar de redactie van de website: Elisabeth Boiten (muskebiis@gmail.com), of Peter Tomson (pjtomson@xs4all.nl).
‘vespers’ en andere vreemde woorden
Milan Kundera (1929-2023)
de fluisterwind van Pinksteren
in memoriam Peter Lowie
een vernissage
de migranten in Calais en Duinkerke
Oude Kerk open kerk
Heilige plaatsen
is het echt zo moeilijk?
winterslaap
elke dag zijn eigen kwaad
Godenzonen
beeldenstorm
verlangen in een tijd van onthouding
Bron van zijn die ik ontmoet
wind in de zeilen
zingen van de tien geboden
vertrouwde geuren
zolang wij ademhalen
Dodenherdenking
noodklokken
Vertrouwen
een kerkdienst uit een doosje
alles went
gezond verstand
het was raar warm…
stormen rond de oude kerk
De Lofzang in een duistere grot
Tegen het donker, laten wij zingen
de doop van Naomi
venster 9: Wat er vandaag gebeurt in de Oude Kerk
venster 8: De Oude Kerk als stadskerk met het Vater-Müllerorgel
venster 7: Mej. Bijtelaar en de scheiding van kerk en staat
venster 6: Ruimte voor nieuwe lofzang
venster 5: Ruimte voor de lofzang
venster 4: Rondom de monstrans van de Oude Kerk
venster 3: De katholieken na de Alteratie
venster 2: De laatmiddeleeuwse kerk
vensters op de Oude Kerk
Het verhaal van een oranje hesje
Een veelheid van geluiden in de Oude Kerk
Ons’ Lieve Heer bij de buren
de Oude Kerk als bron van stilte
zegenrijke momenten
geschonden hemel
laat het bij verbeelding blijven
memento
de essentie van het verhaal
rituelen
noodpakket en vriendendienst
Wissen
Als je naar kunstenaars luistert
Een vriendendienst
Het evangelie in één zucht
onnozele schapen en foute herders
interpreteren
Waarom zou je naar de kerk gaan als je niet gelooft?
donker en licht
een kerk vederlicht
Slingeren
Zwarte Piet in Kaapstad?
Op weg naar Pasen
Alleen het allerbeste is goed genoeg
Kyrië Eleison
Van Gogh
Herdertjes en Eeuwigheidswaarde
Feest op 4 september
Dubbel zien
Zondag na Nice
De Verlichtingskerk
Hoog-liturgisch
Doodsklok
Sonate pathétique
Zwart-wit
De Majesteit en Koning
Aftrap
klikt u op de knop hiernaast.