Oude Kerk open kerk

door Adriaan Deurloo

Het begin van de Oude kerk was die terp in het veen waar alle Amsterdammers na hun dood terecht kwamen omdat daar de begraafplaats was. Daar stond ook een kapelletje dat in 1306 werd vervangen door een kerkgebouw, ingewijd door de bisschop. Dat gebouw breidde zich in de loop van de tijd naar de zich voordoende behoefte steeds maar uit. In 1344 kreeg het de status van parochiekerk. Een gebouw voor alle gelovigen en dat betekende toen: alle Amsterdammers (ook al werd de parochie na de totstandkoming van de Nieuwe Kerk in 1407 dan in tweeën gesplitst). Het bleef een publiek gebouw met alle mogelijke functies in een tijd waarin het onderscheid tussen de verschillende levensgebieden niet of nauwelijks ervaren werd. Om maar een paar voorbeelden te geven: de gilden, die heel belangrijk waren voor het economische en sociale leven, waren religieuze organisaties die vanzelfsprekend hun eigen plaats in het gebouw innamen met de aan hun schutspatroon gewijde kapellen. En de kerk was de vanzelfsprekende opslagplaats voor publieke goederen zoals de kist met de archiefstukken in de IJzeren Kapel en (later) de brandspuit.

En nu is het museum en concertruimte en op zondagmorgen en bij de vesper een kerk. We leven in een tijd waarin functies strikt gescheiden worden. En de buurt waarin de kerk staat, loopt er gewoonlijk omheen, want ze denken dat ze er niets meer te zoeken hebben. En zo blijft het misschien ook. Tenzij we de les van corona ter harte nemen, namelijk dat we allemaal met elkaar te maken hebben omdat het gedrag van de een nu eenmaal het leven van de ander bepaalt. Het is ook de tijd dat we ons bewust zijn geworden dat de oude binnenstad van Amsterdam meer is dan een toeristentrekpleister. Toeristen blijven welkom (als ze hier maar niet de beest willen uithangen). Maar de buurt is er allereerst voor de mensen die hier wonen en werken. Of alle beroepen die hier traditioneel uitgeoefend worden, te handhaven zijn, is de vraag. Als ze aantrekkende werking hebben op vreemdelingen die ongewenst gedrag vertonen, is het antwoord duidelijk nee. Maar verder? Een open buurt voor mensen die met elkaar in vrede en plezier willen leven.

Blog van de OudeKerkgemeente: korte, persoonlijk getinte stukken over dingen buiten of binnen de gemeente die belangrijk zijn of opvallen, geschreven op eigen verantwoordelijkheid.

Stuur reacties of inzendingen naar de redactie van de website: Elisabeth Boiten (muskebiis@gmail.com), Peter Lowie (p.lowie@upcmail.nl), Peter Tomson (pjtomson@xs4all.nl).