blog

maandag 11 september 2017

Als je naar kunstenaars luistert


door Els van Swol (11 september 2017)

De tentoonstelling van Sarah van Sonsbeeck ligt inmiddels weer praktisch achter ons. Een expositie die veel stof deed opwaaien. Met aan de ene kant ingetogen uitingen als: ‘Oh, wat mooi; toen alle dekentjes wind vingen, leek het wel of er een golfbeweging in zat’ en: ‘Kijk eens, nu het zonlicht erop valt, reflecteert het geel op de muren’, en aan de andere kant heftiger uitingen als: ‘Kunst waarbij zoveel moet worden uitgelegd, is geen kunst’ en: ‘Nu moeten we er van de kerkenraad nog over nadenken ook!’

We gaan even terug naar de eerste weken na de vernissage. De Evangelielezing op zondag 21 mei was Johannes 16: 23-33. Eerst zegt Jezus dat Hij iets in beeldspraak heeft gezegd, en even later reageren de leerlingen met: ‘Kijk! Nu spreek je vrijuit en zeg je niets in beeldspraak.’ De twee uitersten in de reacties op de gouden gloed in de kerk?

Op dezelfde zondag zegt curator Lucy Cotter van de Biënnale in Venetië in een televisieprogramma: ‘Kunst laat ruimte voor nieuwe perspectieven.’ Kunst en kunstenaars zeggen niet altijd alles recht voor z’n raap, net zomin als Jezus dat deed. Het hoeft ook niet persé

 

te worden uitgelegd en het roept ook niet persé tot nadenken op. Het vraagt alleen maar: ‘Wat zegt dit nu ten diepste tegen mij?’ Wat iets anders is dan: ‘Wat zegt dit mij? Helemaal niets! Weg ermee.’

Met Hemelvaartsdag, nog steeds in diezelfde week na de opening, ging rev. Ivan Khovacs in de St. James’s Church, Piccadilly (Londen) in op de vraag hoe de Bijbel te verstaan. Niet elk w/Woord daarin valt te begrijpen en er zitten ook lege plekken in. Dat was volgens hem maar goed ook. Hij vergeleek het met de laatste schilderijen van Manet, waaraan de schilder maar bleef schaven en die nooit afkwamen. Zoals de borduursters van de vorige tentoonstelling niet wisten of hun werk wel was voltooid voor deze expositie was afgelopen.
Wij mogen die lege plekken vanuit onze verbeelding aanvullen. Dat is de taak van de kunstenaar: dingen open laten, en van de toeschouwer: dingen aanvullen. En zo doet volgens Khovacs ook God het: de wereld is onaf, zodat wij de schepping, in de voetsporen van Jezus van Nazareth, mogen helpen voltooien.


Of zoals Jessa van der Vaart in Kerk in Mokum van juli jl. schreef: ‘In de Bijbel wordt vaak gezegd dat Jezus in “gelijkenissen” spreekt. Dan vertelt hij over een werkelijkheid die niet onomwonden te zeggen is, maar gewonden, gewikkeld, in-gewikkeld in beelden. En die beelden verwijzen naar iets anders: een gedroomde werkelijkheid (…). Soms begrijp je de Bijbel gewoon beter als je goed naar kunstenaars luistert.’

En ik moest denken aan de kinderpreek van Justine Aalders, toen de tentoonstelling al een poosje op dreef was. Zij vertelde de kinderen van het nieuwe Jeruzalem dat in Openbaring wordt beschreven als een stad van ‘zuiver goud, zijnde zuiver glas gelijk.’  Ze vroeg de kinderen naar het kunstwerk van Sarah van Sonsbeeck te kijken en met elkaar hierover en over deze tekst te praten. Eigenlijk vroeg ze het ook aan ons, volwassen kerkgangers. Maar of dat ervan gekomen is? Soms, even.

(foto: Gert Jan van Rooij)


Blog van de OudeKerkgemeente: korte, persoonlijk getinte stukken over dingen buiten of binnen de gemeente die belangrijk zijn of opvallen, geschreven op eigen verantwoordelijkheid.

Wil je reageren, meeschrijven, of meer weten over de blog, neem dan contact op met Elisabeth Boiten (muskebiis@gmail.com) of Peter Tomson (pjtomson@xs4all.nl) van de redactie.

deel dit:
donderdag 29 februari 2024

‘silence’ – tastbare stilte

vrijdag 12 januari 2024

‘vespers’ en andere vreemde woorden

vrijdag 21 juli 2023

Milan Kundera (1929-2023)

donderdag 8 juni 2023

de fluisterwind van Pinksteren

vrijdag 10 februari 2023

in memoriam Peter Lowie

woensdag 18 mei 2022

een vernissage

vrijdag 8 april 2022

de migranten in Calais en Duinkerke

vrijdag 10 december 2021

Oude Kerk open kerk

donderdag 1 april 2021

Heilige plaatsen

donderdag 4 maart 2021

is het echt zo moeilijk?

vrijdag 19 februari 2021

winterslaap

vrijdag 6 november 2020

elke dag zijn eigen kwaad

donderdag 10 september 2020

Godenzonen

donderdag 25 juni 2020

beeldenstorm

vrijdag 12 juni 2020

verlangen in een tijd van onthouding

donderdag 4 juni 2020

Bron van zijn die ik ontmoet

donderdag 28 mei 2020

wind in de zeilen

donderdag 21 mei 2020

zingen van de tien geboden

vrijdag 15 mei 2020

vertrouwde geuren

donderdag 7 mei 2020

zolang wij ademhalen

donderdag 30 april 2020

Dodenherdenking

vrijdag 24 april 2020

noodklokken

donderdag 16 april 2020

Vertrouwen

woensdag 8 april 2020

een kerkdienst uit een doosje

donderdag 2 april 2020

alles went

vrijdag 27 maart 2020

gezond verstand

maandag 16 maart 2020

het was raar warm…

vrijdag 28 februari 2020

stormen rond de oude kerk

zaterdag 14 december 2019

De Lofzang in een duistere grot

vrijdag 22 november 2019

Tegen het donker, laten wij zingen

vrijdag 7 juni 2019

de doop van Naomi

donderdag 9 mei 2019

venster 9: Wat er vandaag gebeurt in de Oude Kerk

donderdag 2 mei 2019

venster 8: De Oude Kerk als stadskerk met het Vater-Müllerorgel

donderdag 25 april 2019

venster 7: Mej. Bijtelaar en de scheiding van kerk en staat

donderdag 11 april 2019

venster 6: Ruimte voor nieuwe lofzang

donderdag 4 april 2019

venster 5: Ruimte voor de lofzang

donderdag 28 maart 2019

venster 4: Rondom de monstrans van de Oude Kerk

donderdag 21 maart 2019

venster 3: De katholieken na de Alteratie

donderdag 14 maart 2019

venster 2: De laatmiddeleeuwse kerk

donderdag 7 maart 2019

vensters op de Oude Kerk

vrijdag 4 januari 2019

Het verhaal van een oranje hesje

dinsdag 11 december 2018

Een veelheid van geluiden in de Oude Kerk

maandag 10 september 2018

Ons’ Lieve Heer bij de buren

woensdag 11 april 2018

de Oude Kerk als bron van stilte

donderdag 1 maart 2018

zegenrijke momenten

donderdag 15 februari 2018

geschonden hemel

dinsdag 26 december 2017

laat het bij verbeelding blijven

vrijdag 24 november 2017

memento

vrijdag 10 november 2017

de essentie van het verhaal

woensdag 18 oktober 2017

rituelen

woensdag 4 oktober 2017

noodpakket en vriendendienst

maandag 18 september 2017

Wissen

zaterdag 12 augustus 2017

Een vriendendienst

dinsdag 13 juni 2017

Het evangelie in één zucht

dinsdag 25 april 2017

onnozele schapen en foute herders

woensdag 12 april 2017

interpreteren

zaterdag 25 maart 2017

Waarom zou je naar de kerk gaan als je niet gelooft?

donderdag 2 maart 2017

donker en licht

zaterdag 4 februari 2017

een kerk vederlicht

donderdag 2 februari 2017

Slingeren

donderdag 2 februari 2017

Zwarte Piet in Kaapstad?

donderdag 2 februari 2017

Op weg naar Pasen

donderdag 2 februari 2017

Alleen het allerbeste is goed genoeg

donderdag 2 februari 2017

Kyrië Eleison

donderdag 2 februari 2017

Van Gogh

donderdag 2 februari 2017

Herdertjes en Eeuwigheidswaarde

donderdag 2 februari 2017

Feest op 4 september

donderdag 2 februari 2017

Dubbel zien

donderdag 2 februari 2017

Zondag na Nice

donderdag 2 februari 2017

De Verlichtingskerk

donderdag 2 februari 2017

Hoog-liturgisch

donderdag 2 februari 2017

Doodsklok

donderdag 2 februari 2017

Sonate pathétique

donderdag 2 februari 2017

Zwart-wit

donderdag 2 februari 2017

De Majesteit en Koning

donderdag 2 februari 2017

Aftrap

Als u terug wilt naar de homepagina
klikt u op de knop hiernaast.