Een veelheid van geluiden in de Oude Kerk

Ik bevind mij in het nieuwe kunstwerk in de Oude Kerk, ‘The instrument of troubled dreams’. Zoals bij de voorgaande kunstwerken gaat het om een dialoog met het aloude gebouw. Ditmaal niet visueel en ruimte-vullend, maar auditief en qua materieel bescheiden van afmetingen. Het is geen werk waar je al of niet kritisch naar kijkt, maar waar je je in bevindt, dat je omvangt. De steeds wisselende opeenvolging van geluiden weerklinkt in je hoofd en resoneert met beelden van vroeger of van ver, associaties met films, een wereld aan geluiden. Het is wonderlijk wat geluid met je kan doen. Anders dan beelden die van buitenaf op je af komen, roepen geluiden beelden op vanuit jezelf. Sandra Smallenburg beschreef het treffend in de NRC: ‘Vijf minuten geleden liep je nog tussen de toeristen op de Wallen, nu is het of je in een parallel universum bent beland.’

Thuisgekomen moet ik sterk denken aan een paar liederen van Sytze de Vries, onze vroegere predikant. Het lijkt wel of hij ze met het oog op dit kunstwerk heeft geschreven. Of is het omdat hij net zoals de geluidskunstenaars gespitst is op de geluiden, en is het eerder een gedeelde resonans? In dialoog met het kerkgebouw bezingen zijn liederen hoe de ruimte vervuld is van de weerklank van heden en verleden: ‘In de veelheid van geluiden/ in het stormen van de tijd,/ zoeken wij het zachte suizen/ van het woord, dat ons verblijdt.’ En: ‘Dit huis van hout en steen, dat lang/ de stormen heeft doorstaan,/ waar nog de wolk gebeden hangt/ van wie zijn voorgegaan…’ (Liedboek 283:1 en 280:2). Op zondagmorgen, wanneer het gebouw een godshuis is, klinken deze liederen vaak aan het begin van de dienst, uit onze eigen kelen. In ons hoofd vloeien ze dan samen met andere klanken en gebaren en roepen ze getroebleerde dromen op, maar ook hoopgevende visioenen.

Wil je reageren, meeschrijven, of meer weten over de blog, neem dan contact op met Elisabeth Boiten (muskebiis@gmail.com) of Peter Tomson (pjtomson@xs4all.nl) van de redactie.