blog

zaterdag 4 februari 2017

een kerk vederlicht


door Peter Tomson (4 februari 2017)

De wind ruist door de populierenblaadjes, het schelle gekef van een paar kauwen klinkt, af en toe het geluid van een auto. Heel langzaam wordt het licht en zie je steeds meer mensen, verspreid in de kerk, sommigen met een donkerblauwe deken omgeslagen. Een orgeltoon mengt zich in het geruis, langgerekt, een tweede komt erbij. Op het transeptorgel brandt licht boven de speeltafel, er is een hoofd te zien dat een beetje beweegt. Meer tonen komen erbij, uit andere hoeken van de kerk, waar luidsprekers staan. Het geluid zwelt aan en gaat de ruimte vullen.

Statische tonen voegen zich tot een patroon dat langzaam verschuift, werken zinderend op elkaar in, alsof je kringen ziet rimpelen op het water, een trillend kleurpatroon. Een liggend kwart-sext-accoord

 

ontstaat, de bas gaat steeds een beetje weg maar komt dan terug; een grote verwachting wordt opgeroepen. Het geluid wordt heel sterk en solide, een bouwsel van geluid, een schitterende kathedraal van klank.

Na een hele tijd wordt het langzaam minder, gestaag neemt de spanning af. Er komt een rust, een verademing. Nog minder, minder… dan sterft het geluid van het orgel weg en hoor je de wind weer ruisend in de bladeren en de schelle kauwtjes. Ergens gaat een klok luiden, nee, dat is buiten, of hoort dat bij het kunstwerk? Ja, er rijdt een bromfiets voorbij: het is echt buiten. Buiten mengt zich met binnen, wat is buiten, wat is binnen? Het lichaam van de eeuwenoude kerk is vederlicht geworden, haar muren doorschijnend.


Het is kwart over acht ‘s morgens en ik ben bij “Silence”, het programma van Jacob Lekkerkerker, de muziek-curator van Stichting Oude Kerk. Alweer de tweede aflevering van deze “meditatieve oase”, zoals Jacob het noemt, dit “contemplatieve tegengeluid in een hectische binnenstad”. Componiste Claire Singer uit Londen heeft hiervoor, behalve het orgel, geluiden gebruikt uit het werk van Marinus Boezem, de beeldhouwer die momenteel exposeert in het gebouw. Geluiden van een beeldhouwer?

Marinus Boezem is een internationaal “toonaangevende” maker van conceptuele kunst: ideeënkunst, kunst waarbij je je verbeelding moet aanzetten en creatief kijken en luisteren (zie ook de recensie van de tentoonstelling door Els van Swol). Boezem is gefascineerd door de opgaande lijnen van gothische gebouwen, dus vooral kerken. Bekend is

zijn “groene kathedraal” bij Almere: een bos van rijzige populieren geplant op het stramien van de Notre-Dame in Reims. Het geruis van die populieren heeft Singer opgenomen en laat ze horen als onderdeel van haar compositie. Beeldend geluid, een klinkend idee.

Ik praat na met een oudere vrouw die als meisje nog braaf naar de kerk ging. Nu, jaren later, zoekt ze, voorbij de dwang van toen, de echo van een stem die spreekt in de stilte. Wat zouden al die andere mensen zoeken, ‘s morgens in het schemerduister?

Het klinkend visioen blijft me bij. Een vederlichte kerk met transparante muren, een groot, gastvrij lichaam, een woordloos huis met vele woningen.


Blog van de OudeKerkgemeente: korte, persoonlijk getinte stukken over dingen buiten of binnen de gemeente die belangrijk zijn of opvallen, geschreven op eigen verantwoordelijkheid.

Wil je reageren, meeschrijven, of meer weten over de blog, neem dan contact op met Elisabeth Boiten (muskebiis@gmail.com) of Peter Tomson (pjtomson@xs4all.nl) van de redactie.

deel dit:
donderdag 29 februari 2024

‘silence’ – tastbare stilte

vrijdag 12 januari 2024

‘vespers’ en andere vreemde woorden

vrijdag 21 juli 2023

Milan Kundera (1929-2023)

donderdag 8 juni 2023

de fluisterwind van Pinksteren

vrijdag 10 februari 2023

in memoriam Peter Lowie

woensdag 18 mei 2022

een vernissage

vrijdag 8 april 2022

de migranten in Calais en Duinkerke

vrijdag 10 december 2021

Oude Kerk open kerk

donderdag 1 april 2021

Heilige plaatsen

donderdag 4 maart 2021

is het echt zo moeilijk?

vrijdag 19 februari 2021

winterslaap

vrijdag 6 november 2020

elke dag zijn eigen kwaad

donderdag 10 september 2020

Godenzonen

donderdag 25 juni 2020

beeldenstorm

vrijdag 12 juni 2020

verlangen in een tijd van onthouding

donderdag 4 juni 2020

Bron van zijn die ik ontmoet

donderdag 28 mei 2020

wind in de zeilen

donderdag 21 mei 2020

zingen van de tien geboden

vrijdag 15 mei 2020

vertrouwde geuren

donderdag 7 mei 2020

zolang wij ademhalen

donderdag 30 april 2020

Dodenherdenking

vrijdag 24 april 2020

noodklokken

donderdag 16 april 2020

Vertrouwen

woensdag 8 april 2020

een kerkdienst uit een doosje

donderdag 2 april 2020

alles went

vrijdag 27 maart 2020

gezond verstand

maandag 16 maart 2020

het was raar warm…

vrijdag 28 februari 2020

stormen rond de oude kerk

zaterdag 14 december 2019

De Lofzang in een duistere grot

vrijdag 22 november 2019

Tegen het donker, laten wij zingen

vrijdag 7 juni 2019

de doop van Naomi

donderdag 9 mei 2019

venster 9: Wat er vandaag gebeurt in de Oude Kerk

donderdag 2 mei 2019

venster 8: De Oude Kerk als stadskerk met het Vater-Müllerorgel

donderdag 25 april 2019

venster 7: Mej. Bijtelaar en de scheiding van kerk en staat

donderdag 11 april 2019

venster 6: Ruimte voor nieuwe lofzang

donderdag 4 april 2019

venster 5: Ruimte voor de lofzang

donderdag 28 maart 2019

venster 4: Rondom de monstrans van de Oude Kerk

donderdag 21 maart 2019

venster 3: De katholieken na de Alteratie

donderdag 14 maart 2019

venster 2: De laatmiddeleeuwse kerk

donderdag 7 maart 2019

vensters op de Oude Kerk

vrijdag 4 januari 2019

Het verhaal van een oranje hesje

dinsdag 11 december 2018

Een veelheid van geluiden in de Oude Kerk

maandag 10 september 2018

Ons’ Lieve Heer bij de buren

woensdag 11 april 2018

de Oude Kerk als bron van stilte

donderdag 1 maart 2018

zegenrijke momenten

donderdag 15 februari 2018

geschonden hemel

dinsdag 26 december 2017

laat het bij verbeelding blijven

vrijdag 24 november 2017

memento

vrijdag 10 november 2017

de essentie van het verhaal

woensdag 18 oktober 2017

rituelen

woensdag 4 oktober 2017

noodpakket en vriendendienst

maandag 18 september 2017

Wissen

maandag 11 september 2017

Als je naar kunstenaars luistert

zaterdag 12 augustus 2017

Een vriendendienst

dinsdag 13 juni 2017

Het evangelie in één zucht

dinsdag 25 april 2017

onnozele schapen en foute herders

woensdag 12 april 2017

interpreteren

zaterdag 25 maart 2017

Waarom zou je naar de kerk gaan als je niet gelooft?

donderdag 2 maart 2017

donker en licht

donderdag 2 februari 2017

Slingeren

donderdag 2 februari 2017

Zwarte Piet in Kaapstad?

donderdag 2 februari 2017

Op weg naar Pasen

donderdag 2 februari 2017

Alleen het allerbeste is goed genoeg

donderdag 2 februari 2017

Kyrië Eleison

donderdag 2 februari 2017

Van Gogh

donderdag 2 februari 2017

Herdertjes en Eeuwigheidswaarde

donderdag 2 februari 2017

Feest op 4 september

donderdag 2 februari 2017

Dubbel zien

donderdag 2 februari 2017

Zondag na Nice

donderdag 2 februari 2017

De Verlichtingskerk

donderdag 2 februari 2017

Hoog-liturgisch

donderdag 2 februari 2017

Doodsklok

donderdag 2 februari 2017

Sonate pathétique

donderdag 2 februari 2017

Zwart-wit

donderdag 2 februari 2017

De Majesteit en Koning

donderdag 2 februari 2017

Aftrap

Als u terug wilt naar de homepagina
klikt u op de knop hiernaast.