door Simon van den Berg (4 oktober 2017)
Enige tijd terug lunchte ik met goede oude vriend A. in Dordrecht, in dat restaurant met die prachtige kruidentuin bij de watertoren. We kennen elkaar al meer dan veertig jaar. Studietijd, Studentenecclesia. Het leven soms delen, lief of leed, nog steeds. Aan het eind van de maaltijd haalt hij geheimzinnig een pakje uit zijn tas: een verlaat verjaarscadeautje! Prettig verbouwereerd pak ik het aan. Er komt een soort kistje tevoorschijn. Heel precies en gaaf gezaagd en gelijmd uit sinaasappelkistjes materiaal. Een houten etui. Dit is A.’s vakmanschap: kasten en sierpanelen maken. Allemaal uit sinaasappelkistjes die hij sinds jaar en dag heeft verzameld, op markten of bij groentewinkels. Hergebruik is zijn doel en kleine kunstwerken zijn het resultaat.
De voorzijde van het kistje toont een lam of schaapje, tegen de achtergrond van een sinaasappel. Aan de andere kant een merk: ‘Frutas y Verduras Cordillera, S.A., MURCIA – VALENCIA – ESPANA’. Het schaap roept pastorale associaties bij mij op en ik ben nieuwsgierig naar de inhoud. Ik trek er voorzichtig iets uit. Opnieuw een pakje, in dun sinaasappelpapier, merk SERENA. In het papier zit een doos met doorzichtig front, waarachter een crucifixje en vier glazen bekertjes met dop zichtbaar zijn: ‘Heilige Olie’ uit Bethlehem, ‘Heilige Grond’ uit Jeruzalem, ‘Wierook’ uit het Heilige Land en ‘Heilig Water’ uit de Jordaan. Het lam en de inhoud van het doosje… Ik zeg: ‘Het lijkt wel een religieus noodpakket! Dank je wel!’ Maar was het ironisch bedoeld? Lichte schrik. Maakt het wat uit?
Eind augustus stuur ik A. een uitnodiging voor de vriendendienst in de Oude Kerk in september. Elk jaar is er zo’n dienst, wie dat wil nodigt vrienden uit om eens mee te komen. Isolement en leegloop doorbreken? Betekenis zoeken? Een mysterie delen? A. zou aan zo’n vriendendienst wel willen meedoen, vermoed ik, maar ik reken er niet echt op en hoor er verder niet over. Andere ijzers in het vuur leggen.
Tot ik die zondag op weg ga en hij mij onverwacht belt: ‘Ik ben met M. op weg naar de Oude Kerk, maar de trein is vertraagd. Erg vervelend, we wilden je verrassen.’ ‘Dat maakt niet uit, de kerk is de hele ochtend open, je kunt ook na halftwaalf nog aanschuiven. We zien elkaar wel.’ Wij begroeten elkaar tijdens de dienst wanneer men zich naar het hoogkoor begeeft voor de viering van het Avondmaal. ‘Alles sal reg kom, ooit’, peins ik.
We vinden plaats in de monnikenbanken. Even later klinkt het Onze Vader, het Angelusklokje wordt geluid. ‘Is dat ook in de stad te horen?’ We wensen elkaar, andere bekenden en gasten ‘de vrede van Christus’. We delen brood en wijn. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis, dona nobis pacem… Vergeven, verzoenen, helen; vrede en vriendschap: grote woorden. Om daaraan herinnerd te worden ben ik soms in de Oude Kerk van Amsterdam. IJkpunt. Pleisterplaats. En dan weer naar buiten.
Na afloop vertelt A. mij ontroerd te zijn, vooral door dat op weg gaan, door wat er gebeurt in het hoogkoor, het delen van matses en wijn. Het herinnert hem aan de Amsterdamse Studentenecclesia, destijds in de Amstelkerk, met Pater Jan van Kilsdonk. Na de koffie op het plein voor de Oude Kerk praten we nog wat na in de sacristie, op de zolder van de Koffieschenkerij. We voelen ons in een oase op de Amsterdamse wallen.
Blog van de OudeKerkgemeente: korte, persoonlijk getinte stukken over dingen buiten of binnen de gemeente die belangrijk zijn of opvallen, geschreven op eigen verantwoordelijkheid.
Wil je reageren, meeschrijven, of meer weten over de blog, neem dan contact op met Elisabeth Boiten (muskebiis@gmail.com) of Peter Tomson (pjtomson@xs4all.nl) van de redactie.