het lijdensverhaal volgens Lucas

In Lucas begint Jezus, net als in de andere evangeliën, zijn missie met het verkondigen dat Gods koninkrijk aanbreekt. In zijn geboortedorp Nazareth neemt hij op de sabbat de boekrol van Jesaja en maakt zich de woorden eigen die hij voorleest: ‘Om het goede nieuws te verkondigen aan de armen heeft hij me gezonden…’ (4:18). Vervolgens gaat hij de steden en dorpen rond om al genezend en predikend ‘het koninkrijk van God te verkondigen, want daartoe ben ik gezonden’ (4:43).
Een bijzonder accent in Lucas is dat Jezus als een profeet gezien wordt. De mensen in het dorpje Naïn loven God als een jongen uit de dood wordt opgewekt, en ze zeggen: ‘Een groot profeet is opgestaan in ons midden!’ (7:16). Het is een toespeling op Deuteronomium 34:10, waar Mozes de grootste van alle profeten wordt genoemd. Zoals we eerder zagen, komen volgens Lucas enkele Farizeeën Jezus waarschuwen dat Herodes Antipas hem doden wil. Jezus antwoordt als profeet: ‘Het gaat niet aan dat een profeet omkomt buiten Jeruzalem’ (Lucas 13:33). Ook de hogepriesters en ‘schrijvers’ voelen het aan: ze aarzelen om Jezus aan te pakken, want ‘het volk … is overtuigd dat hij een profeet is’ (20:6).

het lijdensverhaal
Lucas houdt de verhaallijn vast die je ook in Marcus vindt, namelijk dat de hogepriesters en hun ‘schrijvers’ (een soort klerken) de ware tegenstanders zijn van Jezus en zijn goede boodschap voor de armen. Met het oog op hen vertelt Jezus zijn de gelijkenis van de onrechtvaardige pachters (20:19). Wij weten uit andere bronnen dat het gaat om een paar families van priesters, die hun macht ontleenden aan de Romeinse bestuurders en grote rijkdom verwierven ten koste van de gewone priesters en het overige volk. Zij zijn het die Jezus veroordelen en voor de Romeinse goeverneur Pilatus beschuldigen van het prediken van verzet en het weigeren van de keizerlijke belasting.
Pilatus komt er nogal goed af bij Lucas. Tot driemaal toe zegt hij tegen de schrijvers en hogepriesters dat hij geen grond ziet voor een aanklacht. Veel ruggegraat toont hij niet, want uiteindelijk geeft hij toe aan het geschreeuw. Lucas schreef rond het eind van de eerste eeuw. Hij is zich ervan bewust dat de christenen toen een slechte naam hadden in de leidende kringen in Rome, en dat hij op zijn woorden moet passen.
Intussen laat hij zien dat het volk achter Jezus staat, de vrouwen voorop. Als Jezus wordt weggeleid, beklagen ze hem, wat hem de wrange weeklacht ontlokt: ‘Gelukkig de onvruchtbare, gelukkig de moederschoot die niet heeft gebaard en de borst die niet heeft gevoed’. Een speciale rol spelen de vrouwen die uit Galilea met Jezus zijn meegekomen. Zij zijn het die het lichaam van hun gekruisigde meester gaan verzorgen – en ze worden de eerste getuigen van zijn opstanding. Bij de leerlingen vinden ze ongeloof.

Reageer op pjtomson@xs4all.nl.